Elektriciteitsprijs
De prijs voor elektriciteit ontcijferen, is niet simpel. Eneco helpt je daar graag bij! We leggen uit hoe de elektriciteitsprijs is opgebouwd en hoe de tarieven door de jaren heen zijn geëvolueerd. Door de stijgende elektriciteitsprijzen op de groothandelsmarkten na de zomer van 2021 is de prijs op de elektriciteitsfactuur helaas ook fel gestegen.

Evolutie van de elektriciteitsprijs
De prijs van elektriciteit is de laatste jaren explosief gestegen. Hetzelfde geldt voor de gasprijzen.
Een van de onderdelen op je energiefactuur is de eigenlijke prijs voor elektriciteit. De energieleverancier bepaalt die prijs en houdt daarbij rekening met onder andere de groothandelsprijs. Dat is de aankoopprijs die de leverancier betaalt voor elektriciteit. Op de grafiek hieronder zie je dat die groothandelsprijs vorig jaar historisch hoog stond ten aanzien van de voorbije jaren.
Evolutie groothandelsprijs elektriciteit (€/MWh)
Sinds het najaar van 2021 is de elektriciteitsprijs op de groothandelsmarkt fel gestegen door een toenemende vraag na de Corona crisis. De inval van Rusland in Oekraïne heeft sinds begin 2022 een zware impact op de groothandelsprijs die tot begin 2023 nog erg hoog staat. De elektriciteitsprijs op de groothandelsmarkt is bovendien erg volatiel geworden met prijzen die enorm verschillen van dag tot dag.
De groothandelsprijs is slechts een onderdeel van de componenten waaruit je energiefactuur is opgebouwd. Sinds het najaar van 2021 is de prijs voor elektriciteit fel gestegen door de toenemende vraag na de Corona crisis. Begin 2022 viel Rusland Oekraïne binnen en dit had een directe negatieve impact op de elektriciteitsprijzen. Tijdens de zomer van 2022 ontstond er paniek op de groothandelsmarkten en stegen zowel de gasprijzen als elektriciteitsprijzen dramatisch. Gelukkig koelde de markten af in het najaar, maar staan de prijzen nog steeds erg hoog in het begin van 2023.
Je moet ook rekening houden met heffingen en belastingen, groenestroomcertificaten, transmissiekosten en distributiekosten. Verder zal de elektriciteitsprijs evolueren op basis van vraag en aanbod. Blijven die factoren stabiel of evolueren ze ook positief? Dan zal de stijging van de groothandelsprijs zich vertalen in een hogere energiefactuur.
De opbouw van de elektriciteitsprijs
De prijs die je betaalt voor elektriciteit hangt enerzijds af van je keuze voor een vast of variabel tarief. Anderzijds bestaat de elektriciteitsprijs uit drie verschillende onderdelen. Naast de eigenlijke energieprijs zitten ook distributiekosten en heffingen, toeslagen en belastingen in het tarief vervat. Lees meer over de opbouw van de energieprijzen.
Op onderstaande grafiek zie je de verschillende onderdelen van de elektriciteitsprijs. De prijs voor de energie zelf vormt 76% van de totale prijs (cijfers van december 2022). De belastingen en heffingen van de overheid beïnvloeden een aanzienlijk deel van de totale prijs voor elektriciteit. Bij de gasprijs is die verhouding anders. Bekijk hier hoe de aardgasprijs is opgebouwd. Van 1 maart 2022 t.e.m. 31 maart 2023 is de BTW op elektriciteit tijdelijk verlaagd van 21% naar 6%, in de onderstaande grafiek is daar al rekening mee gehouden. In werkelijkheid zal het aandeel van BTW dus wel hoger liggen aangezien de 6% BTW alleen van toepassing is op deze verbruiksperiode.
Bron: VREG

Overheidsmaatregelen tegen de hoge elektriciteitsprijs
De Federale overheid heeft een aantal maatregelen genomen om de hoge energieprijzen te counteren. Recent kende de overheid een winterpremie toe en werd het sociaal tarief uitgebreid.
Overheidsmaatregelen
Elektriciteitsverbruik berekenen
Door de stijgende elektriciteitskosten heeft het verbruik van elektriciteit een grotere invloed op het totaalbedrag van de elektriciteitsfactuur. Als je enkele snelle besparingstips toepast, bespaar je al snel honderden euro’s op je factuur. Hieronder kan je een overzicht terugvinden van elektriciteitsverbruik.
Bereken je elektriciteitsverbruikTypes elektriciteitsmeters
Een elektriciteitsmeter is een toestel dat het energieverbruik van een huishouden berekent. De energieleverancier heeft de informatie op je meter nodig om de factuur op te stellen. Er bestaan verschillende soorten elektriciteitsmeters. Het eigenlijke energietarief dat je moet betalen, hangt af van de prijs per kWh. Wil je de exacte prijs per kWh weten, dan kan je die maandelijks bekijken op de Eneco tariefkaart. Deze prijs verschilt naargelang het type meter dat je hebt. Wij zetten ze voor jou graag op een rijtje.
Enkelvoudige uurtariefmeter
Een enkelvoudige meter heeft één rij met bewegende cijfers. Dit type meter registreert al je verbruik op één meter, dus zowel overdag als ’s nachts. Dat wil zeggen dat je één tarief betaalt voor alle verbruikte elektriciteit. Het maakt dus niet uit wanneer je elektriciteit verbruikt, de prijs die je ervoor betaalt verandert niet.
Om je meterstand af te lezen, moet je eerst en vooral je meternummer controleren. Dat moet overeenkomen met de laatste vier cijfers op je meteropnamebrief of -mail. Een meterstand bestaat uit maximaal acht cijfers voor de komma. Die cijfers geef je door aan je netbeheerder.
Tweevoudige uurtariefmeter
Dit type meter is ook nog gekend als de dag- en nachtmeter. Deze meter heeft twee rijen met bewegende cijfers. De dagmeter meet het verbruik doorheen de dag, de nachtmeter meet het verbruik ’s nachts en in het weekend. Je betaalt voor de verschillende momenten een andere prijs. De prijs tijdens de piekuren in de week ligt wat hoger dan bij een enkelvoudige meter. In de daluren en in het weekend ligt de prijs van het nachttarief dan weer lager. Als je verbruik tijdens de daluren en in het weekend erg hoog ligt, is de tweevoudige meter een goede keuze.
Het nachttarief
De verminderde elektriciteitsprijs, het nachttarief geldt van tien uur ‘s avonds tot zeven uur ‘s ochtends. Vanaf vrijdagavond tien uur tot maandagochtend zeven uur.
Afhankelijk van je gemeente en netbeheerder kunnen deze verschillen:
- Fluvius is verantwoordelijk voor Vlaanderen.
- In Wallonië zijn er vijf netbeheerders: Ores, Resa, Rew, Aieg en aiesh
Wil je de meterstand controleren? Bekijk, net als bij de enkelvoudige meter, eerst je meternummer. Dat zijn de laatste vier cijfers op je meteropnamebrief of in je -mail. Bij een tweevoudige meter geef je twee meterstanden door. Die van de dagmeter (zonnetje) en die van de nachtmeter (maantje). Dat zijn telkens maximum acht cijfers voor de komma. Die cijfers bezorg je dan aan de netbeheerder.
Exclusief nachtmeter
Deze meter houdt het elektriciteitsverbruik tijdens de nacht bij via een afzonderlijk circuit. Hierop mag je enkel verwarmingstoestellen afsluiten. Dit circuit is enkel ’s nachts actief en laadt je verwarmingstoestellen op. De verzamelde energie kan je natuurlijk wel overdag gebruiken. Het weekend valt bij dit type meter niet onder de daluren.
Veelgestelde vragen
-
Waaruit is de elektriciteitsprijs samengesteld?
De totale elektriciteitsprijs is samengesteld uit verschillende onderdelen:
- Energiekost
- Nettarieven
- Belastingen, heffingen en toeslagen
- Bijdrage groene stroom
De energiekost is het onderdeel dat wordt bepaald door Eneco. Deze kost bestaat uit een prijs per kWh en een abonnementskost. We zorgen ervoor dat de energiekost zo laag mogelijk is door zo goedkoop mogelijk duurzame stroom te produceren en aan te kopen.
De nettarieven kunnen we onderverdelen in:
- Transportkosten: kosten voor het gebruik van het transportnet dat beheerd wordt door je transportnetbeheerder Elia.
- Kosten voor het gebruik van het distributienet dat beheerd wordt door je distributienetbeheerder. Op de website van de VREG (Vlaanderen) en de CWaPE (Wallonië) vind je alvast bij welke netbeheerder je bent aangesloten.
Eneco stort de betaling van de nettarieven door aan de desbetreffende netbeheerders.
De belastingen, heffingen en toeslagen worden vastgelegd door de overheden. We kunnen ze onderverdelen in:
- Energiebijdrage
- Federale bijdrage:
- Financiering van de CREG
- Financiering van de verwerking van kernafval
- Financiering van CO2-reductie
- Bijdrage voor het Sociaal Fonds
- Toeslag ‘beschermde klanten
- Aansluitingsvergoeding (enkel in Wallonië)
De bijdrage groene stroom is het gevolg van de verplichtingen die de regionale overheid aan leveranciers oplegt om te investeren in groene stroomproductie. Deze kost rekenen we aan je door. Bij Eneco gaan we uiteraard nog een stapje verder door meer in groene stroom te investeren dan de minimumvereiste van de overheid.
-
Wat betekent kWh?
kWh is de afkorting voor kilowattuur (in het Engels: kilowatt per hour). Het is een eenheid van energie. 1 kWh komt overeen met een gedurende één uur geleverd vermogen van 1000 Watt.
-
Wanneer en hoe ontvang ik de winterpremie voor elektriciteit en/of gas?
VOOR DE WINTERPREMIE VAN NOVEMBER & DECEMBER 2022
We verrekenen de premie automatisch op je voorschotfactuur in december 2022. Op My Eneco kan je makkelijk de kredietnota en je voorschotfactuur terugvinden.Is de premie hoger dan je voorschotbedrag, dan verrekenen we die met een eventuele openstaand saldo. Heb je geen openstaand saldo, dan betalen we het resterend bedrag op je rekening.
VOOR DE WINTERPREMIE VAN JANUARI, FEBRUARI & JANUARI 2023
We verrekenen de premie automatisch op je voorschotfactuur in maart 2023. Op My Eneco kan je zien wanneer je voorschotfactuur valt.Is de premie hoger dan je voorschotbedrag, dan verrekenen we die met een eventuele openstaand saldo. Heb je geen openstaand saldo, dan betalen we het resterend bedrag op je rekening. Als je ons nog geen rekeningnummer hebt doorgegeven, doe dit dan vóór 15/04/2023. Ga dan naar onze contactpagina en vul het contactformulier in, of bel ons op het nummer 015 25 66 77.
-
Wie heeft er recht op de winterpremie voor elektriciteit en/of gas?
VOOR DE WINTERPREMIE VAN NOVEMBER & DECEMBER 2022
Residentiële klanten die op 30 september 2022 een variabel energiecontract hadden, krijgen de premie. Ook residentiële klanten met een contract met een vaste prijs hebben recht op de premie, op voorwaarde dat ze dit contract na 30 september 2021 afsloten of hernieuwden.
VOOR DE WINTERPREMIE VAN JANUARI, FEBRUARI & MAART 2023Residentiële klanten die op 31 december 2022 een variabel energiecontract hadden, krijgen de premie. Ook residentiële klanten met een contract met een vaste prijs hebben recht op de premie, op voorwaarde dat ze dit contract na 30 september 2021 afsloten of hernieuwden.
Op My Eneco zie je gemakkelijk welk tarief je hebt en de startdatum van je contract.
Heb je een budgetmeter, dan heb je ook recht op de winterpremie. Klanten met sociaal tarief krijgen de winterpremie niet.
-
Ik heb de winterpremie voor elektriciteit en/of gas niet gekregen. Wat moet ik doen?
VOOR DE WINTERPREMIE VAN NOVEMBER & DECEMBER 2022
Ontving je geen premie van Eneco voor 18 januari 2023, dan kan je van 23 januari tot 30 april 2023 de FOD Economie hiervoor contacteren via deze link.Contacteer je de FOD na 30 april 2023, dan kom je niet meer in aanmerking voor het federaal basispakket.
VOOR DE WINTERPREMIE VAN JANUARI, FEBRUARI & MAART 2023
Ontving je geen premie van Eneco voor 18 april 2023, dan kan je vanaf 23 april 2023 tot 31 juli 2023 de FOD Economie hiervoor contacteren via deze link.Contacteer je de FOD na 31 juli 2023, dan kom je niet meer in aanmerking voor het federaal basispakket.
-
-
Ik ben na 30 september 2022 of na 31 december 2022 klant geworden bij Eneco. Van wie ontvang ik de winterpremie voor elektriciteit en/of gas?
VOOR DE WINTERPREMIE VAN NOVEMBER & DECEMBER 2022
Heb je recht op het federaal basispakket, dan ontvang je dit van de energieleverancier waar je op 30 september 2022 een energiecontract bij had.
VOOR DE WINTERPREMIE VAN JANUARI, FEBRUARI & MAART 2023Heb je recht op het federaal basispakket, dan ontvang je dit van de energieleverancier waar je op 31 december 2022 een energiecontract bij had.
-
Hoe is de elektriciteitsprijs samengesteld?
De elektriciteitsprijs bestaat uit vier onderdelen:
- de energiekost
- de transportkost
- de distributiekost
- en de wettelijke taksen en bijdragen
- Energiekost
De elektriciteitsleverancier bepaalt enkel de energiekost. Deze kost dekt onder andere de inkoop van elektriciteit op de groothandelsmarkt en de administratieve kosten (facturatie, klantendienst, …). Deze energiekost kan vast of variabel zijn, afhankelijk van het door u gekozen Eneco-product.
- Transportkost
De transportkost is de vergoeding voor het transport van de elektriciteit over het hoogspanningsnet. Deze kost wordt goedgekeurd door de federale overheidsinstantie CREG (Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en van het Gas) en is dezelfde voor alle energieleveranciers.
- Distributiekost
De distributiekost (distributienettarief) is de vergoeding voor de distributienetbeheerder voor het vervoer van de elektriciteit over zijn netwerk naar u als verbruiker. Alle energieleveranciers moeten deze kost doorstorten aan de distributienetbeheerders. Ook deze kost wordt goedgekeurd door de CREG en is identiek voor alle energieleveranciers.
- Wettelijke taksen en bijdragen
De federale en gewestelijke overheden leggen aan alle verbruikers en energieleveranciers bepaalde taksen en bijdragen op. De opbrengsten worden gebruikt om zaken van algemeen belang te financieren. De inning van deze taksen en bijdragen wordt aan de energieleveranciers toevertrouwd.
-
Hoe kan ik mijn elektriciteitsverbruik beperken?
Vergeet niet dat een afschakeling geen noodwendigheid is: als we het elektriciteitsverbruik verminderen, is het mogelijk om afschakeling te vermijden. Zelfs als je niet rechtstreeks betrokken bent, ken je ongetwijfeld iemand die in een afschakelbare zone woont. In tijden van crisis is solidariteit belangrijk en alle beetjes helpen om het risico op schaarste te beperken.
In ons land ligt het stroomverbruik het hoogst tijdens de week, meer bepaald van de late namiddag tot de vroege avond. Kantoren en winkels zijn dan nog open, treinen, trams en metro's rijden op volle capaciteit en na het werk gaan mensen thuis aan de slag. Er is maar één manier om afschakelen te vermijden: het globale verbruik tijdens deze kritieke uren verminderen (16.00 tot 20.00 uur). Hoe? Door allemaal ons steentje bij te dragen.
Op onze blog vind je 92 tips die je kunnen helpen om je energiegebruik te verlagen.
Eenvoudige maatregelen zijn bijvoorbeeld:
- De microgolfoven gebruiken i.p.v. de traditionele oven: zo zal je zowat 50% energie besparen.
- De elektrische kookplaat tijdig uitzetten en de deksels op de kookpotten houden tijdens het koken.
- Sluipverbruik vermijden bij je huishoudtoestellen. Via deze site kan je je sluipverbruik berekenen.
- De lichten doven bij het verlaten van een ruimte.
-
Welk product past het best bij mij: elektriciteit vast of variabel?
Dit hangt af van 2 factoren:
- Er zitten geen risicopremies vervat in het variabele elektriciteitsproduct. Dit betekent dat het variabele product steeds beter geprijsd zal zijn op de moment dat je het vergelijkt met het vaste product. Als je kiest voor het variabele product neem je dus een risico in die zin dat je pas na afloop van een periode weet of je daadwerkelijk de juiste keuze hebt gemaakt.
- Ook je verbruik speelt een rol. De vaste vergoeding voor het variabele product ligt namelijk hoger dan die voor het vaste product. Het variabele elektriciteitsproduct is voornamelijk interessant voor mensen die boven het gemiddelde verbruiken: meer dan 3,5 MWh per jaar aan elektriciteit.
-