Het rendement van zonnepanelen
Zo haal je er alles uit!Wanneer je op zoek bent naar zonnepanelen, dan wil je vanzelfsprekend een hoog rendement uit je installatie halen en de opbrengst ervan op voorhand kunnen inschatten. Maar hoe snel zijn zonnepanelen terugverdiend? Hoe installeer je ze best? En hoeveel brengt de installatie op? We geven enkele tips om de opbrengst van je toekomstige of huidige zonnepanelen te optimaliseren.
Wat is de opbrengst van zonnepanelen?
Of je nu een groene toekomst voor ogen hebt of minder wil betalen voor je elektriciteit, de aanschaf van zonnepanelen heeft een kostprijs die je graag zo snel mogelijk terugverdient. Wil je graag zelf berekenen hoeveel jouw zonnepanelen zouden opbrengen? Voor die berekening heb je de volgende gegevens nodig:
- Het totaalvermogen van je zonne-installatie
- Je gemiddelde energieverbruik (in kilowattuur)
Bereken jouw rendement op zonnepanelen
Om de opbrengst van een zonnepaneel te kunnen berekenen, moet je weten wat het precieze vermogen is. We drukken het vermogen van een zonnepaneel uit via de term Wattpiek (Wp). Dat gaat om het maximum vermogen met ideale zoninstraling dat het zonnepaneel haalt in de meest ideale omstandigheden. Hoe hoger de wattpiek, hoe hoger de productiviteit van je zonnepaneel. Een zonnepaneel van 365 Wp zal in België nooit meer kunnen opbrengen dan haar vermogen. Hoe graag we het ook willen, België ligt niet aan de Costa del Sol. Daarom maken we gebruik van een omrekenfactor van 0,9 (bepaald door de VREG) om de echte gemiddelde opbrengst van een paneel te berekenen.
Een zonnepaneel van 430 Wp zal in België – in ideale omstandigheden - per jaar 387 kWh (430 Wp x 0,9 = 387 kilowattuur) opleveren. Heb je dus een jaarlijks energieverbruik van 3600 kWh, dan zal je minstens 10 zonnepanelen (10 x 387 kWh = 3.870 kWh) op je dak moeten installeren om voor het merendeel van je eigen verbruik in te staan.
Wat is de gemiddelde opbrengst van een zonne-installatie?
Dagelijks een portie zonne-energie en vitamine D, heel wat mensen tekenen hier meteen voor. Aangezien de zon ons niet laat weten wanneer ze van de partij is, is het moeilijk om jouw toekomstige opbrengst precies te voorspellen. Maar je kan heel wat tools en websites raadplegen om de opbrengst van zonnepanelen per maand of zelfs per dag te berekenen.
Op Zonnekaart, bijvoorbeeld, kan je bekijken of jouw dak geschikt is voor zonnepanelen, hoeveel panelen je nodig hebt in functie van je verbruik, wat je jaarlijkse besparing is en binnen hoeveel jaar jouw installatie terugverdiend is.
Welke factoren beïnvloeden de opbrengst en wat kan je eraan doen?
1. Oriëntatie en dakhelling
Dacht je dat een dak pal op het zuiden moet gericht zijn om voldoende verbruik te dekken? Dat is niet helemaal correct. Een zuid-gericht dak met een hellingsgraad van ca. 35° is in België inderdaad ideaal om een hoger rendement te halen. Hoe meer je dak hiervan afwijkt, hoe minder energie je zonnepanelen kunnen opwekken. Een minder ideale oriëntatie en stand van je zonnepanelen kan je echter op twee manieren compenseren om toch voldoende rendement te halen:Is het oppervlak van je dak groot genoeg, dan kan je het aantal zonnepanelen verhogen om even veel stroom te genereren als een perfect georiënteerd dak. Per paneel zal je dan iets minder kW (kilowatt, hoeveelheid elektrische energie) produceren, maar het geheel zal je jaarbehoefte aan elektriciteit dekken.
Is de beschikbare oppervlakte van je dak te beperkt om meer panelen te installeren, dan kunnen hoogrendement-panelen het verschil maken. Dit type zonnepanelen levert voor eenzelfde oppervlakte meer kilowatt op dan klassieke panelen. De investering is per paneel iets hoger, maar je zal het positieve effect merken op je energiefactuur.
Het kan ook slim zijn om ze zonnepanelen nét niet op het zuiden te richten. Heb je de mogelijkheid om je zonnepanelen (gedeeltelijk) op het oosten en westen te richten, dan produceer je meer zonnestroom ochtends en ’s avonds op momenten dat je meer verbruikt.
Hoe meer stroom je opwekt gelijktijdig met je verbruik hoe beter: je vermijdt hoge piekverbruiken van het net, zodat je minder capaciteitstarief betaalt (in Vlaanderen) en je voorkomt dat je veel overschot aan zonnestroom op het net moet zetten aan een lage vergoeding.
2. Plat of schuin dak
Afhankelijk van de afmetingen biedt een plat dak het grote voordeel dat je de panelen meestal kan plaatsen in de richting die jou het meeste voordeel biedt. De hellingsgraad van de panelen is dan weer beperkt (tot 30 graden), omdat ze anders te veel wind vangen en elkaar overschaduwen.3. Schaduw op je dak
Zonnepanelen worden standaard in serie met elkaar verbonden, wat gevolgen kan hebben voor het rendement. In zo’n reeks van zonnepanelen wordt de opbrengst bepaald door het minst presterende paneel. Stel dat één paneel enkele uren per dag deels in de schaduw ligt van een schoorsteen en slechts op halve kracht draait, dan zal je volledige zonne-installatie op halve kracht presteren. Wanneer je zonnepanelen installeert met Power Optimizers, een soort mini-omvormers per paneel, dan is dit probleem van de baan.Elke Power Optimizer zal per paneel het maximum uit je installatie halen. In dit geval zal enkel het zonnepaneel dat door een schoorsteen, een boom of een hardnekkige wolk in de schaduw ligt, minder presteren. Je hebt dan wel een bijpassende omvormer nodig.
4. Kwaliteit en onderhoud van zonnepanelen
Elk zonnepaneel verliest met de jaren aan vermogen en dus aan rendement. Ga resoluut voor kwaliteitsvolle zonnepanelen waarvan de fabrikant garandeert dat de degradatie, het afnemende rendement, beperkt blijft (1% per jaar). Je aanvankelijke investering is iets groter, maar de zonnepanelen zullen heel wat langer hun hoge rendement behouden. Degelijke merken garanderen een resterend vermogen van minimum 80% na 25 jaar.Het kan ook nodig zijn je zonnepanelen goed te onderhouden. Ligt je huis in een bosrijk gebied met kans op mosvorming, een vochtige streek met mogelijke aanslag op je panelen of in de buurt van fabrieken met roetvorming? De opbrengst van zonnepanelen kan per jaar tot 3 à 4% afnemen als je ze niet regelmatig laat schoonmaken door een expert.
Opbrengst zonnepanelen: andere aandachtspunten
Energieverbruik en zonnepanelen
Met de invoering van de digitale elektriciteitsmeter en het wegvallen van de terugdraaiende teller, heb je er belang bij de opwekking van je zonnestroom zoveel mogelijk af te stemmen op je verbruik: hoe hoger je zelfverbruik, hoe minder dure stroom je van het net moet halen op momenten dat je zonnepanelen onvoldoende leveren, en omgekeerd, hoe minder overschot aan zonnestroom je op het net moet zetten aan een lagere vergoeding op momenten dat je te veel stroom opwekt.Een professionele installateur kan het beste inschatten hoeveel zonnepanelen van het juiste type je nodig hebt voor een optimaal zelfverbruik.
Sta ook stil bij je toekomstplannen. Als je binnenkort energiebesparende investeringen zal doen, zoals in een energiezuinige wasmachine of led-verlichting, dan zal je verbruik afnemen. Anticipeer in dat geval door minder zonnepanelen te installeren om de perfecte balans te vinden tussen kosten en opbrengst. Omgekeerd: overweeg je de aanschaf van bijvoorbeeld een elektrische wagen of warmtepomp, dan kan het verstandig zijn je zonnepanelen ‘op de groei’ te kopen en een groter aantal zonnepanelen aan te schaffen.
Je zelfverbruik optimaliseren met een thuisbatterij is een slimme zet. Met zo’n batterij kan je zelfverbruik stijgen van 30 à 35% naar 60 à 70%. Hoe minder stroom je nodig hebt van het net, hoe minder kwetsbaar je bent voor stijgende elektriciteitsprijzen. Een thuisbatterij kan bovendien bijspringen bij piekverbruiken en zo voorkomen dat je een hoog capaciteitstarief betaalt (in Vlaanderen).
