Capaciteitstarief en de nieuwe nettarieven

Het energielandschap is volop aan het veranderen. We rijden vaker elektrisch, installeren zonnepanelen met thuisbatterijen en gebruiken het elektriciteitsnet voor verschillende toestellen tegelijk. Om ons elektriciteitsnet op zulke veranderingen af te stemmen en betaalbaar te houden voor iedereen, is sinds 1 januari 2023 het nieuwe capaciteitstarief in Vlaanderen van toepassing. Dat tarief is voor alle duidelijkheid geen extra kost op je elektriciteitsfactuur, maar vervangt een deel van de huidige distributienettarieven die elke afnemer voordien betaalde.

Rekenmachine

Het capaciteitstarief uitgelegd

Waaruit bestaat je energiefactuur, hoe worden de nettarieven nu berekend en wat is de impact ervan op de factuur? Deze en nog andere vragen beantwoorden onze collega's Mark en Femke in deze korte video. Ze delen ook een handig overzicht van het gemiddelde piekverbruik per type toestel, dat je makkelijk kan downloaden via onderstaande knop.

Waaruit bestaat je elektriciteitsfactuur?

Jouw elektriciteitelektriciteitsfactuur bestaat uit 3 onderdelen: de elektriciteitkost, de nettarieven en een aantal heffingen.
ElektriciteitsprijsDe elektriciteitprijs of -kost bestaat voor een groot deel uit de kost voor de geleverde elektriciteit. Daarnaast wordt hier een deel administratieve kost bij gerekend. Deze elektriciteitkost hangt daarom nauw samen met de keuze van jouw elektriciteitsleverancier en met je eigen energieverbruik. Eneco bepaalt de elektriciteitprijs aan de hand van een bepaald tarief. Het capaciteitstarief verandert dus niets aan de elektriciteitkost.
NettarievenDe distributienettarieven zijn de tarieven die je betaalt om energie tot bij jou thuis te krijgen. Ze dienen om de kosten te dekken die de distributienetbeheerder maakt bij het aanleggen, onderhouden en vernieuwen van het elektriciteitsnet. Sinds 1 januari 2023 zijn deze nettarieven veranderd.
Belastingen, heffingen en toeslagenDe federale en regionale overheden heffen een aantal bijdrages, waaronder een energiebijdrage, een bijdrage groene stroom, bijzondere accijnzen voor elektriciteit en voor gas.
Verdeling elektriciteitsfactuur voor een gemiddeld gezin (2023)Verdeling elektriciteitsfactuur voor een gemiddeld gezin (2023)
Vakman met lamp boven het hoofd

Wat is het capaciteitstarief en wat verandert er?

Tot en met 31 december 2022 werden de distributienettarieven berekend op basis van je verbruik. Met de invoering van het capaciteitstarief sinds 1 januari 2023 in Vlaanderen is een deel van de nettarieven voor elektriciteit niet meer afhankelijk van de hoeveelheid elektriciteit die je verbruikt, maar van de piekmomenten in je verbruik. Zo verdwijnt ook het onderscheid tussen het duurdere dagtarief en voordeligere nachttarief voor de berekening van de distributienettarieven.

Die pieken kan de netbeheerder meten dankzij de ‘slimme’ of digitale meter. Als je beperkte stroompieken veroorzaakt en jouw verbruik van het elektriciteitsnet weet te spreiden, word je beloond en zal je dus minder betalen op je elektriciteitsfactuur.

Bovendien met de juiste investeringen zoals zonnepanelen en een thuisbatterij neem je minder elektriciteit af van het net en kan je je afname ook beter spreiden. Dit zou dus een positieve impact op de elektriciteitsfactuur moeten hebben.

Rekenmachine

Ontdek aan de hand van verschillende simulaties wat dit betekent voor jouw specifieke situatie

Ontdek hoe het capaciteitstarief berekend wordt aan de hand van enkele simulaties, en welke oplossingen er zijn om te besparen.
Man die buitenkomt om zijn auto op te laden

Gevolgen op je factuur van de invoering van het capaciteitstarief

Sinds 1 januari 2023 vind je het nieuwe capaciteitstarief op je elektriciteitsfactuur terug. Vlaamse huishoudens met een gemiddeld elektriciteitsverbruik merken het verschil niet als ze geen te hoge pieken veroorzaken. Maar wat voor gevolgen heeft het capaciteitstarief voor toestellen die veel verbruiken, zoals een warmtepomp, een elektrische auto of accumulatieverwarming?

Voor eigenaars van elektrische auto's is het belangrijk om hun elektriciteitsverbruik te spreiden. Ze kunnen best op een intelligente manier de laadpaal gebruiken, in functie van het elektriciteitsverbruik van de woning, het aantal kilometers dat ze rijden en hun rijgedrag. Een 'slimme' laadpaal kan je helpen door het opladen beter te spreiden over de tijd.

Een warmtepomp benadeelt gebruikers niet in dit nieuwe systeem. Ze draait dan veel, maar wel op een laag vermogen. Met het capaciteitstarief betaal je hiervoor net minder voor het distributietarief.

Wie een accumulatieverwarming heeft met digitale meter kijk best zijn pieken na op Fluvius. Voor wie nog een klassieke meter heeft de Vlaamse regering beslist dat zij pas vanaf januari 2028 een digitale meter zullen krijgen. Tot die tijd zal deze groep een vast bedrag betalen voor het capaciteitstarief. 

Waarom komt het capaciteitstarief er?

Het capaciteitstarief werd geïntroduceerd om de distributienettarieven in de toekomst voor iedereen betaalbaar te houden. We weten dat in Vlaanderen het meest elektriciteit wordt verbruikt na de werkdag, tussen 17u en 20u.

Als het aantal elektrische wagens en warmtepompen in de nabije toekomst stijgt, lopen we een groot risico op overbelastingen op bepaalde momenten van de dag. De bedoeling van het nieuwe capaciteitstarief is vooral om grote pieken in elektriciteitsverbruik te voorkomen.

Anders zou de distributienetbeheerder onnodig moeten investeren in de verzwaring van het net. Dit zou het elektriciteitsnet minder betrouwbaar maken en leiden tot onnodige kosten voor de eindgebruiker. Met het capaciteitstarief wil de VREG (de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt) de netverbruiker stimuleren om het elektriciteitsverbruik te spreiden en geen te grote stroompieken te veroorzaken.

Zonnepanelen

Veelgestelde vragen