Horizon-sessie: Stijn Baert over de uitdagingen en oplossingen voor de war for talent

De war for talent met expert Stijn Baert stond centraal in onze Horizon-sessie op donderdag 15 juni 2023. Met de Horizon-sessies willen we bij Eneco België uw blik op de wereld verruimen. We delen met u de visie van enkele boeiende experten en geven u zo een dieper inzicht in verschillende actuele onderwerpen. Schrijf zeker ook in voor de volgende Horizon-sessie en laat u inspireren door klimaatwetenschapper Valerie Trouet.

Terug naar de Horizon-sessie met arbeidseconoom Stijn Baert (UGent) die in gesprek ging met Lotte Frans, HR Manager Business bij Eneco. Professor Baert gaf eerst een situatieschets om daarna de uitdagingen van de krapte op de arbeidsmarkt te bespreken. Het webinar bood waardevolle inzichten over de oorzaken, de mogelijke oplossingen en welke strategieën Eneco gebruikt om talent te vinden en te behouden.

Krapte op de arbeidsmarkt groeit

De war for talent’ wil zeggen dat veel vacatures niet ingevuld geraken. Ook al zijn er nog veel werkzoekenden, toch is het voor veel bedrijven moeilijk om geschikte medewerkers te vinden. Het is een mismatch die in veel landen bestaat, maar in ons land nog meer uitgesproken is.

Stijn Baert: “Die krapte op de arbeidsmarkt is in België groter dan in onze buurlanden. Dat probleem wordt bovendien zelfs nog groter, onder meer door de vergrijzing en de vervangingsvraag die daarvan het gevolg is.”

Op zoek naar de oorzaken, komt Stijn Baert al snel bij de ‘vijver’ die te klein is. De werkzaamheidsgraad is in ons land te laag. In de leeftijdscategorie 25 tot 64 jaar is slechts 75% van de mensen aan het werk. Dat wil echter niet zeggen dat er 25% werklozen zijn. Slechts 3,7% is werkloos en dus op zoek naar een job. In België is er echter een grote groep (20,9%) inactieven. Dat zijn mensen die door verschillende redenen niet meedoen aan de arbeidsmarkt en dus niet op zoek gaan naar een job zoals vroegtijdig gepensioneerden, huismoeders- en vaders, voltijds studenten en ontmoedigde werkzoekenden.

Om het probleem van de war for talent op te lossen is het niet enkel nodig om de werkzoekenden aan het werk te krijgen, een groter potentieel zit in het activeren van de inactieven. Volgens Baert moeten ook zij geprikkeld worden om aan het werk te gaan.

Activerende werkprikkels

Zo kwamen we ook bij de poll die Eneco voor het webinar lanceerde via LinkedIn. Die vraag luidde of het een goed idee is om de werkloosheidssteun te beperken in de tijd. Ook al was 80% van de respondenten het idee genegen, voor Baert is dit zeker geen oplossing.

Stijn Baert: “Ik zie daar niet meteen een goede oplossing in. Anderzijds vind ik wel dat de werkloosheidssteun meer prikkels zou moeten geven om te gaan werken. De uitkering verminderen in de tijd op een duidelijke en rechtlijnige manier lijkt mij wel aangewezen. Maar dat is niet het enige. Gaan werken moet ook meer lonen. Ik denk dat daar zowat iedereen het mee eens is. Bij heel wat jobs is het verschil tussen wat je overhoudt als je al dan niet werkt veel te klein. Daarvoor zijn dringend hervormingen nodig.”

“Ik zie het beperken van de werkloosheidsuitkering niet meteen als een goede oplossing. Wel vind ik dat de werkloosheidssteun meer prikkels zou moeten geven om te gaan werken.” – Stijn Baert

Stijn Baert: “Maar tegelijk bots je al snel op het feit dat de arbeidseconomie veel vertakkingen heeft in de hele maatschappij. Om een echt verschil te maken, zijn er onder meer ook hervormingen nodig in de ziekteverzekering en in de pensioenen. Maar ook kinderopvang op maat van werkende mensen is bijvoorbeeld niet onbelangrijk. Er is niet één oplossing, het zal altijd een combinatie zijn van oplossingen om de werkzaamheidsgraad omhoog te krijgen. En dát is uiteindelijk de manier om de war for talent minder urgent te maken. Bovendien is dat ook voor de schatkist een dubbele winst: je moet minder uitkeringen betalen én wie werkt, draagt bij aan de inkomsten van de overheid. De voordelen van de werkzaamheidsgraad omhoog krijgen zijn dus groot.”

Geen witte raven

Lotte Frans, HR Manager Business bij Eneco, was een aandachtige volger bij de uiteenzetting van Stijn Baert. Zij deelde vervolgens ook haar visie op het probleem van de war for talent en hoe Eneco daarmee omgaat.

Lotte Frans: “Bij Eneco zetten we sterk in op de intrinsieke motivatie van onze medewerkers. Employer branding is daarbij heel belangrijk en we proberen er ook voor te zorgen dat onze medewerkers onze missie, visie en strategie omarmen. Ze moeten mee zijn met ons verhaal. Daarom zoeken we bij onze rekrutering veel meer naar een perfecte match dan naar de perfecte kandidaat. We gaan niet op zoek naar de ‘witte raaf’, maar zoeken mensen met potentieel die bij Eneco passen en die we intern verder kunnen opleiden. Levenslang leren en bijscholing zijn bij ons enorm belangrijk.”

“We zoeken niet naar de ‘witte raaf’ maar gaan ook op zoek naar mensen met potentieel die we intern verder kunnen opleiden. Levenslang leren en bijscholing is bij ons enorm belangrijk.” – Lotte Frans

Lotte Frans: “Voorts doen we ook alles wat in onze mogelijkheden ligt om ervoor te zorgen dat onze medewerkers meer overhouden van hun salaris. Zo hebben we een bonusplan volgens cao 90, een mobiliteitsbudget en een cafetariaplan. Ook hebben we het hybride werken omarmd zodat iedereen deels thuis en deels op kantoor kan werken. Zo kunnen onze medewerkers hun work-lifebalance beter in evenwicht houden.”

Wat met artificiële intelligentie?

Stijn Baert hamerde er ook op dat het voor bedrijven belangrijk is om verder te kijken dan louter de inhoud van het cv van een kandidaat. Levenslang leren is in veel andere landen al veel beter ingeburgerd. Ook de combinatie van werken en leren is elders meer gangbaar. Dat is een goede manier om de jeugdwerkloosheid te laten dalen en tegelijk geef je jongeren een goede springplank naar het voltijdse beroepsleven. Ook oudere werknemers worden te snel afgeschreven.

Lotte Frans ziet het levenslang leren bij Eneco als dé manier om medewerkers future-proof te maken zodat ze wendbaar blijven doorheen hun loopbaan. Dat kwam ook naar boven bij de vragen van kijkers die op het einde van de Horizon-sessie nog werden behandeld. Een daarvan ging over de toekomst en wat artificiële intelligentie teweeg zal brengen op de arbeidsmarkt.

Stijn Baert: “Dit zal zeker invloed hebben op de arbeidsmarkt, maar op een andere manier dan bij eerdere automatiseringsgolven. Toen werden vooral arbeiders getroffen, door AI worden vooral midden-geschoolde banen bedreigd.”

Lotte Frans: “Dat de wereld snel verandert, moet je niet vertellen aan een energieleverancier (lacht). Er is geen sector die zo snel evolueert. Maar bij Eneco vinden we daarbij altijd de menselijke touch heel belangrijk. We gaan uit van de kracht van onze mensen. We willen hen veerkracht meegeven zodat ze voorbereid zijn op veranderingen en zo hun carrièrepad flexibel kunnen uitstippelen.”

“Artificiële intelligentie zal zeker invloed hebben op de arbeidsmarkt, maar op een andere manier dan bij eerdere automatiseringsgolven. Toen werden vooral arbeiders getroffen, door AI worden vooral midden-geschoolde banen bedreigd.” – Stijn Baert

De oplossing?

De war for talent is een complex probleem, het heeft dan ook geen eenvoudige oplossing. Belangrijk is wel dat er een aantal hervormingen gebeuren. Anderzijds kwam in het webinar naar voor dat je als werkgever niet altijd op zoek moet gaan naar de perfecte kandidaat. Het potentieel van mensen proberen optimaal benutten is belangrijk om ook in deze krapte op de arbeidsmarkt een sterk team te bouwen.

Wilt u dit webinar herbekijken? Dat kan via deze link.

Donderdag 21 september verwachten we Valerie Trouet, directeur Belgisch Klimaatcentrum, in onze Studio E. Schrijf hier in voor deze Horizon-sessie.